بررسی وضعیت توسعه بهره برداری از منابع آب زیرزمینی دشت بروجن - فرادنبه در استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از شبیه سازی مدیریتی توسط مدل weap

منابع آب های زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه خشک، حیاتی ترین منبع آب برای توسعه ی پایدار در آن ها می باشد و لذا حفاظت از این منابع با ارزش ضروری است. در این تحقیق، به بررسی وضعیت توسعه ی بهره برداری از منابع آب زیرزمینی دشت بروجن - فرادنبه در استان چهارمحال و بختیاری در طی سال آبی 71-1370 تا 90-1389 پرداخته شده است. بدین منظور در ابتدا کلیه ی آمار و اطلاعات مورد نیاز شامل آمار هواشناسی، زمین شناسی و هیدروژئولوژی محدوده شامل وضعیت فیزیکی آبخوان، ضرایب هیدرودینامیک با استفاده از چاه های اکتشافی، منابع آبی (چاه، چشمه و قنات)، اطلاعات چاه های مشاهده ای شامل تراز، عمق و جهت جریان جمع آوری شد. بررسی نتایج هیدروگراف آبخوان در طی سال های آبی 90-1363 نشان می دهد که از مهرماه سال آبی 64-1363 تا انتهای 90-1389، سطح آب زیرزمینی در حدود 92/11- متر افت داشته است. همچنین مولفه های بیلان درازمدت آبخوان دشت بروجن - فرادنبه نیز در طی سال های آبی 90-1370 محاسبه شد. همچنین نتایج هیدروگراف و بیلان درازمدت آبخوان دشت نیز حاکی از افت سطح آب زیرزمینی و به تبع آن کسری حجم مخزن می باشد. هر کدام از راهکارهای مدیریتی تحت عنوان یک سناریو در مدل weap شبیه سازی و ارزیابی شد. سناریوهای مدیریتی که با استفاده از مدل weap در آبخوان دشت بروجن - فرادنبه استفاده شد، عبارت بودند از تغییر الگوی کشت، افزایش بازده ی آبیاری در آبخوان دشت بروجن - فرادنبه و اعمال محدودیت برداشت آب از آبخوان. با فرض تأمین کامل نیازهای شرب و صنعت، نتایج مدل نشان داد سناریوهای افزایش بازده ی آبیاری و تغییر الگوی کشت تنها در کنار اعمال محدودیت برداشت آب از آبخوان در بخش کشاورزی مفید خواهد بود و بهترین سناریو عبارتند از اعمال محدودیت برداشت 50 تا 55 میلیون مترمکعب در کنار اتخاذ سناریوهای ترکیبی جایگزینی گندم با سیب زمینی، چغندرقند و یونجه و افزایش راندمان آبیاری تا 75 درصد. کنترل میزان برداشت از چاه های بهره برداری یکی از راه های اصلی برای جلوگیری از افت بیشتر سطح آب زیرزمینی در آبخوان دشت بروجن - فرادنبه باشد.